Canlıların Evrimi

Son bulgular doğrultusunda, canlı yaşamı oluşturabilecek ilk organik moleküllerin ilk kez 3.7 milyar yıl önce oluştuğu tahmin ediliyor.


3,5 milyar yıl öncesine ait fosillerin içinde tespit edilen Archealar ise bugüne kadar yapılan belirlemelere göre yeryüzünün ilk canlı organizmaları olduğu, bugün yaşayan tüm canlıların da bunlardan türemiş olduğu düşünülmektedir.


Archaea’lar gibi, bakteriler, cyanobakteriler ve mavi algler de tek hücreli ve çekirdeksiz yapıda olup prokaryotlar olarak sınıflanırlar.


Prokaryotların gelişmiş, evrimleşmiş hali olan ökaryotlar da tek hücreli olup, çekirdekli bir yapıya sahiptirler. Alg, maya ve küf gibi basit canlılar bu gruptandır; hücre yapıları itibarı ile hayvanlara ve bitkilere daha yakındırlar.


Bugün halen Avustralya kıyılarında görülen Stromatolitler, 3 milyar yıldır yeryüzünde yaşayan tek hücreli bir cyanobakteri türü tarafından yapılmış olup, canlının sudan karaya çıkışının da ilk izlerini taşırlar.


Canlıların gelişmeleri tek hücreli yapıdan çok hücreli yapıya geçmeleri ile başlar. Çok hücreli canlılar günümüzden tahminen 1.5 milyar yıl önce ortaya çıkmaya başlamışlardır.


Denizlerdeki ilk bitkisel yaşam günümüzden 700 milyon yıl önce ortaya çıkıyor. Fotosentez yetenekleri ile atmosferi oksijen bakımından zengileştirmeye başlayan bu canlılarla bilikte, giderek artan sayıda yeni türün de evrim geçirerek yeryüzüne dağıldıkları görülüyor. İlk omurgasızların da bu dönemde ortaya çıktıkları tahmin ediliyor.


Karadaki ilk bitkisel yaşamın günümüzden takriben 400 milyon yıl önce başlamış olduğunu biliyoruz.


150 milyon yıl önce ortaya çıkan Dinazorlar 65 milyon yıl önce aniden yok olurlar; bu dönemde büyük bir göktaşının dünyaya çarpması sonucu dinazorlarla birlikte diğer bir çok canlı türün de bu felaket sırasında yok oldukları tahmin ediliyor.

Yeryüzünde ilk memeli türlerin ortaya çıkması tahminen günümüzden 125 milyon yıl önce gerçekleşmiş olduğu düşünülüyor. İnsanın da ait olduğu Primat grubunun ilk fosil örneklerine ise günümüzden 80-90 milyon yıl öncesinde raslıyoruz.


Primatlar da o dönemde dinazorların yok olmasına neden olan felaketten etkilenmiş olmalı ki, bulgular onların da ancak 55 milyon yıl kadar önce çoğalarak yer yüzüne dağıldığını gösteriyor. Diğer insansı maymunlarla birlikte çağdaş insanın da ilk ortak atası kabul edilen, iki ayak üzerinde duran canlının evrimi içinse henüz 50 milyon yıl geçmesi gerekiyordu. Bu canlının yaklaşık olarak günümüzden 6.5 milyon yıl önce Afrika'da ortaya çıktığı tahmin ediliyor.